DÜŞÜNMEYİ BİLEN İNSANLARIN MÜZİĞİ


Rap kültürü nedir?
Bu kültür diğer türler gibi değildir, asıl manası her zaman mesaj vermek olan bu sanat yanlış durumları çok sert bir şekilde eleştirmesiyle var olmuştur. Evet, Rap isyan müziğidir ama bu isyanın sınırı yoktur, her şeye olabilir. Asıl çıkış noktası Amerika’dır fakat ben bunun teknik açıdan böyle olduğunu düşünmüyorum. Örneğin; Neşet Ertaş ya da Mahsuni Şerif; bu üstatların yaptığı sanatta da mesaj kaygısı vardır. Teknik açıdan olmasa da zihniyet açısından Rap’in kokuları burnumuza geliyor. Kısacası; Rap müzik sadece teknik açıdan Amerika’da çıkmıştır oysaki dünyada bu zihniyet hep vardı ve var olmaya devam edecektir.
Nedir bu Türkçe Rap?
Nereden gelmiştir?
İlk kim icra etmiştir?
Evet, herkesin fikir sahibi olduğu ama genel anlamda kimsenin tam olarak bilmediği Türkçe Rap’in geçmişinden bahsedeceğim size. Günümüzde çok hızlı bir ivmeyle popülerleşen bir müzik dalıdır. Fakat son günlerde müzikten çok, icra edenlerin uyuşturucu madde özendirdiği suçlamalarıyla gündemdedir. Bu konuya ilerleyen bölümlerde daha detaylı değineceğim.
Rap müzik lirikal açıdan genellikle şiir şeklindedir, aslında yazılan şiirin ritme uygun bir şekilde okunmasıdır. Rap’in açılımı ‘’Rhythmic American Poetry’’dir. Rap müzik, Hiphop sanatının bir dalıdır. Rap müziğin içinde Battle (eleştiri içerikli ve aşırı derecede sert sözler içeren tür), melankolik (hüzünlü, daha duygu yüklü olan türü), Funky (daha çok eğlendirmek amaçlı yapılan tür), protest (sisteme karşı başkaldırış olan türüdür), diss (rapçilerin birbirlerini çok sert biçimde eleştirdiği türdür), freestyle (yazılı olmadan doğaçlama olarak yapılan türdür) vardır. Konu bakımından da müzikal açıdan da sınırı olmayan bir müzik türüdür. Şimdi Türkçe Rap’in ilkelerine göz atalım.
İslamic Force
Bu Rap grubu 1986 yılında Berlin Kreuzberg’de Boe B. ve Maxim tarafından kuruldu. Grubun ilk kayıtları İngilizce olarak sunuldu daha sonra ise 1997 yılında yeni üyelerle (Killa Hakan,Dj Derezon,Nellie,Dj Cut’em T.) Türkçe sözler içeren Mesaj Albümü ’nü, ilk defa Almanya’da piyasaya sürdüler.
İslamic Force şarkılarında nelerden bahsediyordu?
Grup Almanya’daki baskıcı, yıldırıcı politikaları eleştiriyordu, insanların ayrışmasına karşı dimdik duruyordu, antifaşist bir tutumu vardı. Örnek olarak 1997 yılında çıkarmış oldukları bir parçanın nakaratı şu şekildedir;
‘’Ha büyük şehirde bir zengin genci
Hada sokaklarda garip dilenci
Fark etmez ya Sünni ya da Alevi
Mademki insandır saygımız vardır
E canlardır…’’
Yaptıkları beatlerde genellikle Barış Manço, Erkin Koray gibi usta isimlerden sample kesmişlerdir. Sözlerinde klasikleşmiş eser havasını solumak kaçınılmazdır. Kısacası İslamic Force, Türkçe Rap tarihinde unutulmaz bir yere sahiptir.
Cartel
Hepimizin aklına gelen ilk söz ‘’Cartel en büyük bir numara!’’ evet gerçekten öylelerdi. Cartel grubunun oluşumu da İslamic Force’de olduğu gibi baskıcı düzene başkaldırış şeklindedir. Grup Almanya’da 3 ayrı Rap grubunun bir araya gelmesiyle doğdu. Grubun üyeleri; Karakan, Erci E,Emali, Babalu,Olcay, Kabus Kerim ve İnceefe’dir.
Grubun çıkardığı ilk albüm Cartel, ilk olarak Avrupa’da yayınlandı daha sonra 1995 yılında Türkiye’de piyasaya sürüldü ve çok büyük yankı uyandırdı. Satış rekorları kırdılar, stadyum konserleri verdiler. İnönü Stadyumu’nda verdikleri konser Michael Jackson’dan sonra en çok izleyici çeken konser olduğu için Time Dergisi’ne konu olmuştur.
Altyapılarında Anadolu ezgilerine sık sık rastlamak mümkündür ve sözleri de İslamic Force’da olduğu gibi çok kalitelidir.
Örneğin;
‘’Problemin çözümü bizde ve bende
Yabancısın diye seni ezemesinler
Cartel Almanya’nın 3 köşesinde ‘’
Cartel gerçekten Türkçe Rap tarihinde en büyük saygıyı hak eden oluşumların başını çekmektedir. ‘’Bomba rap şeklinde geliyor’’ dediler ve dediklerini yaptılar.
9 Canlı
9 Canlı (Recai) Türkçe Rap’in en eskilerindendir, 1995 yılında birçok parçaya imza atmıştır. Sert Müslümanlar grubunun kurucusudur.1995’te çıkan ‘Katil’ parçası çok fazla ilgi çekmiştir ve daha sonra yasaklanmıştır. 9 Canlı’nın R harfini söyleyememesi ona ayrı bir sempatiklik katmıştır ve bu şekilde de Rap yapılabileceğini ispatlamıştır. Türkçe Rap’e hala katkıları devam etmektedir.
Sirhot
Sirhot, 10 yaşında müzik hayatına başlamıştır. 1995 yılında ilk rap grubunu kurdu, daha sonra Amerika’da 1996 yılında kurduğu “Narkotik” isimli grupla uyuşturucu maddeye karşı sert tavırlarıyla şarkılar üretmeye başladı. 2002 yılında, en iyi yapımcı ve en iyi toplama albümü ödülünü, 2003 yılında ise Türkiye’deki en iyi rap müzisyeni ödülünü almıştır.
Yeraltı Operasyonu
Yeraltı Operasyonu,1999 yılında çeşitli Türkçe Rap sanatçılarının çıkardığı bir albümdür. Albümde Silahsız Kuvvet ( Sagopa Kajmer), Ceza, Dr.Fuchs, Yener gibi isimler yer almıştır. Devrim niteliğinde
Bir albümdür.
Kısaca Türkçe Rap tarihi bu şekildedir, daha birçok sanatçı mevcuttur, hepsine büyük saygı duymamız gerekir. Gelelim Türkçe Rap’in ülkemizde müzik piyasasında daha fazla yer almaya başladığı dönemlere, kuşkusuz en büyük iki faktör Sagopa Kajmer ve Ceza’dır. Aralarında güzel bir dostluk olduğu dönemde Ceza’nın Medcezir Albümü çıkmıştır, albümün tüm prodüksiyon işlemlerini Sagopa Kajmer üstlenmiştir ve ortaya harika bir iş çıkarmışlardır. Bu albümden 1 yıl sonra Sagopa Kajmer “Bir Pesimistin Gözyaşları Albümü’nü” çıkarmıştır, albüm 2 CD ve 39 şarkıdan oluşmuştur. Bu albüm de Türkçe Rap piyasasında devrim niteliğinde olmuştur. Ceza ve Sagopa Kajmer’in de Sirhot gibi, Cartel gibi uyuşturucu madde karşıtı birçok parçası vardır. Daha sonra bu ikili tam olarak bilinmeyen bir nedenden dolayı küsmüşlerdir. Sonuç olarak biz, Türkçe Rap’in İstiklal Marşı kabul edilen ‘’Neyim Var Ki’’ gibi bir parçaya hasret kaldık. Yollarına ayrı ayrı devam eden sanatçılar Türkçe Rap için vazgeçilmezdir ve en büyük katkıları sağlamışlardır hala da katkılarına devam ediyorlar.
Evet, Türkçe Rap’in çıkış noktası baskıcı sisteme karşı eleştiri, insanları ayrıştırmaya karşı sert tavırlar, uyuşturucu maddelere karşı savaş ve kötü toplumsal olaylara karşı bir başkaldırıştı.
Serseri müziği sanılmasının aksine tamamen iyi örnek olmaya çalışan sanatçıların icra ettiği derin anlamlar yüklü sözleri olan bir müzik türüydü.
Günümüzde nasıl peki?
Günümüzde Rap Müzik, kendisi için serseri müziği diyebilen insanları haklı çıkarmaya yönelik içerik üretilen bir müzik türü olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Yolsuzluk, rüşvet, adam kayırma, vb. konularda sistem karşıtı tavır takınan müzik türü, bugün haklı olsun ya da olmasın sürekli polisi eleştiren, polisleri öcü gibi gösteren, uyuşturucu maddeyi öven, hayatın zorluklarına karşı direnmeyi değil de daha çok, rahat yaşamak, cinsellik vs. toplumun ahlakını bozabilecek türde içerikler üretilmeye başlanan bir türe evrilmiştir. Büyük bir yozlaşma içine girildi. Evet, sanatçı özgürdür, istediğini söyleyebilir diyenler elbette olacaktır fakat Rap’in dinleyici kitlesi diğer müzik türlerindeki gibi değildir. Dinleyici, dinlediği sanatçının en sevdiği yemekten tutun da en sevmediği yemeğe kadar her şeyini bilir. Yani kendine idol olarak görür, kimse dinlenen müzik insanı etkilemez demesin. Bu ülkede ‘’Bu Akşam Ölürüm’’ parçasından sonra intihar oranları artmıştır. Bu yüzden şuan revaçta olan bu müziği üretirken daha dikkatli sözler kullanılmasından yanayım. Ayrıca günümüzde rap yapan müzisyenlere sürekli dava açılıyor. Tabi ki bunda uyuşturucu madde özendirmek suçunun payı vardır ama bana göre asıl mesele insanları daha çok düşünmeye sevk eden bir müzik türünün yükselme ivmesidir. Şu an sistemi eleştirici söz içeren şarkılar yapan rapçilere hapis cezası verilmemesinin sebebi (davalar açılıyor tabi ki) halkın buna tepki gösterebilecek olmasıdır fakat uyuşturucu maddeyi övüyor diye ceza verildiğinde halk tarafından da destek görebilecek bir duruma dönüşüyor. Yine de uyuşturucu maddeyi övenler dâhil ceza verilmesi Anayasa’mıza aykırı bir durumdur.
Türkçe Rap sadece sözler açısından mı evrildi?
Türkçe Rap uzun yıllar klasik rap ritimleri üzerine yapılmıştır. Rap literatüründe buna Old School tarzı denir. Şuan ise Trap akımı aldı başını gidiyor. Trap, müzikal açıdan daha güçlü ama sözlerin gücü açısından daha etkisiz kalan bir müzik türü benim gözümde, tabi ki Trap yapıp da mükemmel sözler yazanlar var ama genel olarak daha güçsüz sözler mevcuttur.
Sonuç olarak Rap müzik gerçekten büyük emek isteyen ve değer görmeyi hak eden bir müzik türüdür lakin şu an yozlaşmaktadır. Bu şekilde düşünen müzisyenlerin varlığından dolayı özünü asla kaybetmeyecektir, çünkü bu müziğin gardiyanı çok ve bir o kadar da güçlüdür.
Toplumsal içerikli şarkı önerilerim:
*Sagopa Kajmer – Kalbim Krizin Bekçisi Olmuş
*Ceza – Panaroma Harem
*Joker & Allame – Eskisi Gibi
*Eypio – Yok
*Gazapizm – Sanki Bir Halkın
*Hayki & Da Poet – Hiç Sevmedim Seni
*Hidra – Doğu Türkistan
*Kezzo – Suriyeli Ali
*Saian – Feleğin Çemberine 40 Kurşun
*Şanışer & Harun Adil – Dayan
TURAN ERTAŞ
