İLLÂ EDEP

Günümüz; birçok alanda gelişme gösterdiğimiz, öğrendiğimiz, araştırdığımız, okuduğumuz bir zaman dilimi. Merak edileni bulmanın saniyeler aldığı, görmek istenilen yerlerin bir tık uzakta olduğu, tek yapılması gerekenin bir bilgisayar, tablet ya da cep telefonunuzun internet bağlantısını açmak olduğudur. Ve o andan itibaren dünyada ne varsa her şey önünüzde sizin isteklerinize hazırdır. Ne isterseniz onu yapabilirsiniz.

Okumak, araştırmak, öğrenmek bunlar bir bireyin yapabileceği güzel şeyler bunda hem fikirizdir muhtemelen ve gene bunlar sayesinde merakını giderir, eksikliğini kapatabilir insan. Evet, buraya kadar sorun teşkil eden bir şey yok değil mi? Ben anlatmak istediğim konuya Necip Fazıl KISAKÜREK’ in bir sözüyle girmek istiyorum. Üstat diyor ki ‘İnsanda yok ise edep neylesin medrese, mektep! Okusa âlim olsa yine merkep, yine merkep’.-burada kimseye herhangi bir yakıştırma yapmıyorum- Biz her şeye sahip olabiliyoruz ama saygıya ve hoşgörüye aç kalıyoruz. Bilgiyi edeple harmanlayamıyoruz. Karşımızdaki farklı görüşü savunan bir insana ne kadar saygı duyabiliyoruz? Saygıyı bırakın bir kenara ne kadar tahammül edebiliyoruz? Hiç düşündünüz mü siz ‘a’ derken karşı taraf size ‘b’ dediğindeki halinizi, ben derim ki hemen şuan en yakın zamanda ki bir muhabbetinizi ya da bir tartışmanızı düşünün aklınıza getirin nasıl bir tavrınız vardı? Ya da başka olumsuz bir hal olan: karşınızdaki sırf sizi desteklemiyor hatta sizden farklı düşünüyor diye birlikteliğinizi olumsuzluklara sürüklemek. Böyle okuyunca nasıl da insanı düşündürüyor değil mi? Acaba ben de mi böyleyim? Bilmem, size dedim düşünün bakalım. Mesela tarih, herkesin ortak görüşüne göre tarih yansız yazılmaz. Siz geçmişteki bir lideri veya önemli bir şahsiyeti sever örnek alabilirsiniz bu gayet normal ve güzel bir şeydir. Onun hakkında yazılmış kitapları okur onun hakkında araştırmalar yaparsınız. Bilgi edindikçe da hevesiniz artar ve daha çok merak edersiniz, işte tam bu noktada karşı düşüncelere denk geldiğinizde, arkadaşınız farklı ve sizin beklentilerinize ters şeyler söylediğinde ne yapacaksınız? Gözlerinizi kapatıp geçecek misiniz ya da bunlar yalan mı diyeceksiniz? Bunlar sizin gibi meraklı olan, okuyan, araştıran birisiyle ne kadar örtüşür?

Biz birbirimizi dinlemeliyiz hem de dikkatli bir şekilde, karşımızdaki kişinin karakterine göre değerlendirip eğer eksiği varsa uygun bir dil ve tavırla onu düzeltmeli yani fikir alışverişi yapmalıyız. Emin olun ki bilmek kelimesi çok derin ve sınırsızdır bu yüzden bu alışveriş size ve karşınızdakine çok şey katacaktır. İşin sonunda ‘hadi ya!’, ‘öyle miymiş?’ diyeceksinizdir. Umarım.

Buraya kadar ele aldığım bu sorunu anlatmaya çalıştım umuyorum ki anlaşılabilmişimdir. Konuyu açıklamaya başlarken bir söz üzerinden yola çıkmıştım hem konuyu bağlamak hem de son kez açıklık getirmek için gene bir söz paylaşmak istiyorum. Yunus Emre diyor ki: ‘Gezdim Halep ile Şam’ı, eyledim ilmi talep meğer ilim bir hiç imiş, illa edep illa edep’. Bilginin ve bilmenin derin dünyasında paylaşarak yolumuzu bulabiliriz. Haritanız bilgi, azığınız hoşgörü, pusulanız paylaşmak olsun.

AHMET FURKAN