GENÇ İLTER

Suudi Arabistan ve Türkiye İlişkileri

20.11.2020
792
Suudi Arabistan ve Türkiye İlişkileri
Reklam

Çok değerli arkadaşlar herkese merhabalar. Herkes tarafından bilindiği üzere son zamanlarda  ülkemizle Suudi Arabistan arasında birtakım gerginlikler yaşanıyor ve bunların sonuncusu olarak Suudilerin ülkelerinde Türk mallarına karşı bir boykot ve ambargo söz konusu. Bu yazımda sizlere bu olayın ayrıntısını ve arka planını, nasıl başladığını kendimce açıklamaya çalışacağım.

Öncelikle iki ülke arasındaki ilişki nasıldı, geçmişte neler yaşandı, neler değişti bunlardan bahsedeyim. 1960’lı yıllarda başlayan soğuk ilişkiler 40 yıl gibi çok uzun bir süre devam etti. 2000 li yılların başında Ak Partinin hükümete gelmesiyle iki  ülke arasındaki ilişkiler her geçen gün iyiye gitmeye başladı. 2006 dan itibaren karşılıklı ziyaretler başlamış ilişkiler artık üst seviyelere taşındı. Bu ikili ilişkiler yanında ekonomik gelişmeleri de getirdi doğal olarak. Ülkemizin Suudi Arabistan´a ihracat düzeyi 2000 yılında yaklaşık 400 milyon dolarken 2011´de bu rakam 10 kat artarak yaklaşık 4 milyar doları buldu. Fakat iki ülkenin ilişkileri 2011´den sonra günümüze kadar daha da kötüleşecek şekilde gerilemeye başladı.

 

Günümüze kadar uzanan kötü ilişkilerin başlama sebebi Arap Baharı oldu. Tunus, Libya, ve Mısır hükümetlerinin düşmesine sebep olan Arap Baharı isyanlarından sonra iki ülke arasında fikir ayrılıkları ve çıkar çatışmaları ortaya çıkardı.  Erdoğan yeni yönetimleri hoş karşılarken desteklediğini açıklarken Suudi hükümeti yeni yönetimlere karşı çıkarak bunun Orta Doğu ülkelerinde istikrarsızlık yarattığını savundu. Özellikle Mısır´da Mursi’nin hükümete gelmesi ve daha sonra askeri darbe ile tekrar yönetimden alınması sürecinde ülkemizle Suudiler arasındaki gerilim üst seviyelere çıktı. Daha bu meseleler soğumadan 2014 yılında Suudilerin Birleşmiş  Milletler’e giriş  talebini Erdoğan´ın baltalaması ve girişlerine engel olması  üzerine kaoslara bir yenisi eklendi ve ilişkiler artık geri dönülemeyecek seviyelere geldi. Suudi Arabistan ilerleyen zamanlarda kendi plan ve stratejileri doğrultusunda Orta Doğu´da bir istikrar sağlamak amacıyla gruplaşmaya giderek Mısır, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkeleri yanına aldı ve bu doğrultuda hareket etmeye başladı bir yandan da bir nevi güç gösterisi yapmaya kaktı. Türkiye´de hem buna misilleme yapmak amacıyla hem de ekonomik çıkarlar doğrultusunda Katar ile hem askeri hem ekonomik açıdan ilişkilerini üst seviyelere çıkardı. Dış politikamızda ödün vermemek uğruna yapılan bu misilleme  iç ekonomide bize zararlar verdi ama bu hareketin doğruluğu veya yanlışlığı kişiden kişiye değişir.

İki ülke arasındaki ipleri tamamen koparan son olay İstanbul´da gerçekleşen bir cinayet oldu. Suudi hükümete karşıtlığıyla bilinen muhalif bir Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı konsoloslukta ölü bulundu. Bunun  üzerine tüm gözler tekrar Suudi hükümete çevrildi. Uzun süre cinayeti üstlenmeyen hükümet  Türk hükümetinin stratejisi ve yoğun baskılar sonrası  bu cinayeti kabul etmek zorunda kaldı. Bu mesele de bu şekilde kapanınca Suudilerin yeni hamlesi ise şu an yapmaya çalıştıkları ambargo ve boykot oldu. Hükümetin açıklamalarına göre bunun devlet destekli olmadığı söyleniyor ama bir yandan da bazı Suudi üst düzey yöneticilerin açıklamaları tam tersi yönde. Şu ana kadar bu son hamleye karşı ülkemizden resmi bir tepki oluşmadı. Katar karşı tepki olarak Suudilerin ürünlerine boykot uygulamaya başladı. Hükümetimizin bu konuda Suudilere karşı ne hamle yapacağı merak ediliyor.  Bir yandan da Suudilerin boykotu devam ederken hükümetimizin onların milli gününü kutlaması ayrıca bir tartışma konusu. Bu hareket bir çok tepki topladı ama bir yandan da Suudilere karşı bir geri adım, ilişkileri iyileştirme adına bir hareket mi bunu da düşünmek gerekir. Bu konuda geri adım atmak dış politikamızda ne gibi bir etki yaratır bilemiyorum. İlişkileri iyiye mi yoksa daha da kötüye götürecek bir hamle mi gelecek dört gözle bekliyoruz. Ne olursa olsun ülkemizin çıkarlarına uygun halkımızın zarar görmeyeceği devletimiz adına en olumlu ve faydalı sonucun çıkmasını temenni ederek bitirmek istiyorum yazımı.

Hoşça kalın.

 

Naci KONCA

Reklam
BİR YORUM YAZIN

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.

ZİYARETÇİ YORUMLARI - 0 YORUM

Henüz yorum yapılmamış.

GENÇ İLTER © Tüm Hakları Saklıdır. - 2021
Tüm haklarımız tarafımızca korunmaktadır. Bu siteden hiçbir yazı veya makale izinsiz kopyalanamaz çoğaltılamaz.